Wat is rosacea?
(spreek uit als rozaaasea)
Rosacea is een chronische, niet besmettelijke ontstekingsreactie in de huid, die ook wel – onterecht- “acne rosacea” wordt genoemd. De aandoening heeft niets met acne te maken. Rosacea betekent letterlijk: “zo rood als een roos”. Rosacea wordt in 80% van de gevallen gediagnosticeerd bij mensen vanaf 30 jaar, het meest komt het echter voor bij mensen tussen de 45 en 60 jaar.
De aandoening wordt gekenmerkt door (fel) rode verkleuring van de wangen en de neus, zichtbare adertjes, vergrote poriën, talgklierhyperplasie en pusteltjes /puistjes. Mensen ervaren ook een branderig gevoel en droogheid, huidvergroving en soms ook oogklachten. Rosacea komt bij ongeveer 3% van de bevolking (licht gekleurde huidtypes) voor. De aandoening heeft een onvoorspelbaar verloop.
Mensen met rosacea vertellen vaak dat ze zich storen aan de roodheid van hun gezicht en dat ze last hebben van hun huid (droog, trekkerig, vervelend gevoel). Zij hebben meestal al veel geprobeerd, iets dat voor rosacea juist niet zo goed werkt. Stoffen in producten kunnen de aandoening verergeren of uitlokken.
Rosacea gaat niet vanzelf over, maar met een goed advies, de juiste ondersteunende producten (en medicatie) kunnen de symptomen worden verminderd, waardoor een langdurige stabilisatie van het huidbeeld kan worden bereikt.
Hoe ontstaat rosacea?
De oorzaak van rosacea is tot op heden onbekend. Experts gaan uit van de betrokkenheid van verschillende factoren.
Een van deze factoren is genetische aanleg. 30-40% van de mensen met rosacea hebben een familielid dat ook rosacea heeft.
Bij rosacea wordt ook een verhoogde productie van cathelicidine waargenomen. Cathelicidine is een signaalmolecuul, dat bacteriën afweert, oxidatieve stress reduceert. Daarnaast vermoedt men dat de microben van de huid, zoals bacteriën en de Demodex mijt, cathelicidine stimuleren waardoor ontstekingen in het bindweefsel worden veroorzaakt. Bovendien beïnvloedt cathelicidine de nieuw groei van vaatjes. Als gevolg hiervan treden Flushes op en ontstaan teleangiëctastieën.
Onderzoeken* tonen aan dat bij veranderde huidcondities de aanwezigheid van de Demodex-mijt, die bij mensen met rosacea veel meer (15x) aanwezig is dan bij mensen uit de controle groepen, een mogelijke reden kan zijn voor het ontstaan van de aandoening. Deze mijten verblijven zowel op de huid als in de huid, waar ze in de haarfollikels zitten en vervolgens naar de omliggende huid doorbreken. Zij verspreiden zo bepaalde bacteriën in de huid en zorgen op deze wijze voor de rosacea ontstekingen. Zij houden van een vettig-zuur milieu (talg) en ‘vestigen’ zich in beschadigde huidgebieden.
Gebleken is dat mensen met papulopustulaire rosacea een veranderd soort talg produceren t.o.v. bijvoorbeeld acne patiënten. Dit zou suggereren dat de aard van de talg reden kan zijn voor de ontwikkeling van de mijt.
*Potential role of Demodex mites and bacteria in the induction of rosacea, Stanisław Jarmuda, Niamh O’Reilly, Ryszard Żaba, Oliwia Jakubowicz, Andrzej Szkaradkiewicz, Kevin Kavanagh,01 November 2012, Journal of Medical Microbiology 61: 1504-1510
Het feit dat ivermectine creme, een geneesmiddel dat mijten doodt, goed werkt bij rosacea, pleit voor een de rol van de demodex -mijt bij rosacea.
Type 1 Rosacea erythematosa-teleangiectatica
Diffuse roodheid met name op de wangen (inflammatie/ontsteking). Oppervlakkige vaatjes worden zichtbaar op de wangen/neus en verdwijnen niet meer (couperose). De huid reageert sterk op temperatuurwisselingen of op wassen/verzorgen van het gezicht. Veel gehoorde klachten zijn een brandende, jeukende, stekende, schilferende huid.
Type 2 Rosacea papulopustolosa
Er is ook bij deze vorm van rosacea een aanhoudende roodheid van de huid in het midden (wangen, neus) van het gezicht. Er ontstaan kleine bultjes (papeltjes) en puistjes (pusteltjes) met soms schilfering op, vooral op wangen neus en kin en er treedt zwelling van het gelaat op. De huid reageert extreem gevoelig op invloeden van buitenaf.
Type 3 Phyma
Naast talgklierhyperplasieën (vergrote talgklieren) wordt de huid grover en ruwer en de contouren van het gezicht veranderen. In sommige gevallen is verdikking van de neus (rhinophyma), of andere delen van het gezicht zichtbaar. Dit type rosacea wordt meestal gezien bij mannen.
Type 4 Oculaire Rosacea
Oculaire rosacea geeft een brandend/jeukend gevoel van de ogen en roodheid van de ogen.
Oogafwijkingen komen bij 50% van alle patiënten voor, meer dan misschien gedacht. Mensen met rosacea van de ogen hebben steeds het gevoel alsof er een zandkorreltje in het oog zit.
Het gaat bij rosacea van de ogen meestal om ontstekingen van de ooglidrand, of bultjes in de huid van de oogleden. Soms treedt er ontsteking van het hoornvlies op. De symptomen hiervan zijn; pijnlijke ogen, lichtschuwheid, tranen.
Uitlokkende/verergerende factoren voor rosacea
Voor mensen met rosacea is het belangrijk om factoren die de rosacea verergeren te vermijden. Wij adviseren om een dagboek bij te houden, om in kaart te brengen welke factoren een huidreactie oproepen en vervolgens die triggers zoveel mogelijk uit de weg te gaan.
- blootstelling aan UV-straling
- geneesmiddelen (ter verwijding van bloedvaten, corticosteroïden)
- overgang (mogelijk gerelateerd aan opvliegers)
- stress
- zwaar sporten
- drinken van alcohol
- hete baden, douches
- pittig eten
- warme dranken
- klimaat/weer/wind
- huidverzorgingsproducten
- cosmetica
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Meestal is het klinisch beeld (dat wat we zien en wat wordt verteld) zo duidelijk dat er geen aanvullende onderzoeken nodig zijn. Er zijn echter een aantal huidafwijkingen die verward zouden kunnen worden met rosacea en die een andere behandeling behoeven.
Door de aanwezigheid van puistjes/pusteltjes kan de aandoening wel lijken op acne. Het gebruik van lokale middelen tegen acne kan de huid bij rosacea juist uitdrogen of irriteren.
Om duidelijkheid te krijgen over welke aandoening het echt gaat is soms een biopt nodig.
Behandeling van rosacea door de (huid/s)arts Bron: huidinfo.nl en huidarts.com
Wat kunt je zelf aan rosacea doen?
- Behandel de huid altijd met zachtheid, irriteer de huid zo min mogelijk (verzorgingsproducten)
- Was het gezicht met lauw-warm water, gebruik geen washandje, dep het gezicht droog (wrijf niet)
- Gebruik overdag altijd UV-bescherming
- Vermijd felle, koude, gure wind, overmatig zonnen, rokerige ruimtes
- Vermijd vaatverwijdende middelen; sterke kruiden, alcohol, warme dranken
- Gebruik geen sterk werkende corticosteroïden in het gezicht
- Gebruik geen irriterende cosmetica
Behandeling van rosacea door de huidtherapeut
De huidtherapeut kan helpen om rosacea te verminderen. De behandeling is gericht op het verminderen van de ontstekingsreactie, het verbeteren van de huidweerstand en het verminderen van de gesprongen vaatjes. Thuis kunt u de behandeling ondersteunen door de leefstijl- en product adviezen op te volgen.
Coagulatie
Indien de huidafwijkingen zich in een rustige fase bevinden, maar nog steeds vertakte uitgezette bloedvaatjes te zien zijn kunnen deze met coagulatie worden verwijderd. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van een fijn naaldje waarmee de vaatjes dicht gebrand worden.
Reiniging
Reiniging van de rosacea huid is niet te vergelijken met reiniging van de acne huid. De huidtherapeut weet precies welke aanpak een rosacea-gevoelige huid nodig heeft.
Peeling
Voor de rosacea huid gebruikt de huidtherapeut een speciale peeling. Deze peeling zorgt voor een gereguleerde (minder zure) talgproductie en is antibacterieel, zodat de huid geen last meer heeft van de Demodex mijten. De peeling verbetert de huidbarrière, vermindert de roodheid, stimuleert de genezing van de opperhuid en voorkomt toekomstige irritatie.
De behandelingen worden in een kuur gevolgd, om zo de huid goed onder controle te krijgen en te houden.
Therapeutische producten bij rosacea
Ter ondersteuning van de behandeling in de praktijk is het belangrijk om thuis de huid goed te behandelen en verzorgen.
De huidtherapeuten van Huid- en oedeemtherapie Heerlen werken met de producten van Dermasence. Zij zullen een persoonlijk afgestemd advies geven over welke producten u kunt gebruiken.
De Rosamin producten van Dermasence verminderen roodheid en irritatie, werken verkoelend en kalmerend en verhogen de natuurlijke weerstand van de huid.
Camouflage
Er kan gekozen worden voor het toepassen van kleur corrigerende crème met UV-bescherming. Door het minder zichtbaar maken van de aandoening zitten mensen beter in hun vel.
De huidtherapeut bespreekt met u tijdens het intakegesprek welke behandeling het meest geschikt voor u is.
