Wat is acne?
De huid bevat miljoenen kliertjes die een vettige, beschermende stof aanmaken: talg. De talg komt naar buiten via de poriën, kleine openingen in de huid. Onder invloed van hormonen ondergaat de huid (in de puberteit) allerlei veranderingen, waardoor de talgklieren in het gezicht, maar ook op de rug en de borst groter worden en meer huidsmeer produceren. Bovendien wordt de talg dikker van samenstelling, waardoor deze moeilijker naar de huid kan worden afgevoerd.
Als de poriën verstopt of ontstoken raken, ontstaan er puistjes. Dit staat bekend als acne of jeugdpuistjes. Acne komt vooral op het gezicht voor, maar ook op de schouders, borst en rug. Kenmerkend voor acne zijn de mee-eters. Er komt een wit puntje op een porie. Dit is een ophoping van talg. Later kan dat puntje zwart worden. Wanneer een talgklier ontstoken raakt, ontstaat er een rood puistje met uiteindelijk vaak een geel puskopje.
Acne wordt door veel mensen als storend ervaren, mensen vinden het er niet mooi uitzien. Vaak hoor ik dat mensen zich schamen omdat ze acne hebben. Of pijn, aan de ontstekingen die je bij acne vaak ziet (en voelt). Samen kunnen we er wat aan doen!
Oorzaken van acne
- Een verhoogde talgproductie;
- Een verhoorningsstoornis in de uitvoergang van het follikelkanaal;
- De invloed van bacteriën in de talgklieren;
- En de invloed van mannelijke hormonen (androgenen).
Factoren die invloed kunnen hebben op de ernst van de acne
- genetische factoren (familieleden met acne);
- hormonale factoren;
- (psychologische) stress;
- vette, poriën afsluitende cosmetica, gel etc.;
- omgevingsfactoren, uitlaatgassen e.d
- polycysteus ovarium syndroom (vrij zeldzaam);
- teveel hormoon aanmaak (zeldzaam);
- hoge vochtigheidsgraad van de omgeving;
- druk door kleding op de huid (strakke boorden, voorhoofdsbanden).
Typen huidafwijkingen en restafwijkingen
- Comedonen (mee-eters)
Het meest typisch aan het klinisch beeld van acne zijn de zogenaamde comedonen of mee-eters.
Open comedonen (‘blackheads’) zijn grijs of zwart van kleur. De donkere kleur is geen vuil, maar pigment dat het lichaam zelf aanmaakt;
Gesloten comedonen (‘whiteheads’) Bij deze comedonen is de follikelopening volledig afgesloten waardoor de talg zich gaat ophopen. Deze talg is zichtbaar als witte ‘kopjes’ of puistjes.
- Pustels
Pustels (puistjes) zijn in feite gesloten comedonen die ontstoken zijn geraakt. Er is duidelijk roodheid zichtbaar, zowel van het puistje zelf als de huid direct eromheen.
- Infiltraten
Infiltraten zijn bulten of knobbels die zowel boven als onder de huid voelbaar zijn, ze kunnen spontaan ontstaan. Meestal worden ze echter uitgelokt doordat men een pustel uitgeknepen heeft. Als er druk op de wand van de talgklier wordt uitgeoefend kan deze barsten, waardoor de inhoud in de huid eromheen terechtkomt. Het resultaat is een ontsteking van de talgklier (infiltraat).
Soorten Acne
- Acne vulgaris;
‘Vulgaris’ is Latijn voor ‘gewoon’. Acne vulgaris is dan ook verreweg de meest voorkomende vorm van acne. Het kan alle typische kenmerken van acne vertonen( open comedonen, gesloten comedonen, ontstoken papels, roodheid) meestal in een milde vorm.
- Acne conglobata;
Bij acne conglobata staan zeer heftige ontstekingen van de talgklieren op de voorgrond. Dit leidt tot dikke rode en pijnlijke bobbels (infiltraten).Vooral jonge mannen hebben een grote kans deze vorm van acne te ontwikkelen.
- Acne ectopica (hidradenitis suppurativa).
Dit is een voortdurend terugkerende ontsteking van de zweetklieren, die vooral in de oksels en de liezen is gelokaliseerd. De ontstekingen presenteren zich als grote rode, op steenpuisten lijkende bulten die zeer pijnlijk zijn. De ontstekingen keren vaak terug omdat onder de huid met pus gevulde holten (cysten) en zelfs samensmeltende cysten (sinussen) kunnen ontstaan. De bodem van deze cysten en sinussen is met opperhuid bedekt. Zij vertonen daarom geen spontane genezing.
